Echtscheiding en fiscale gevolgen

Einde fiscaal partnerschap

Het fiscaal partnerschap eindigt op het moment dat aan de voorwaarden van artikel 5a, lid 4 van de AWR is voldaan. Deze voorwaarden zijn:
– Een verzoek tot echtscheiding respectievelijk tot scheiding van tafel en bed is ingediend én
– De partner staat niet meer op hetzelfde adres ingeschreven in de Basisregistratie Personen.

Kiezen voor fiscaal partnerschap

Indien partners niet langer in het jaar elkaars fiscaal partner zijn, dan kunnen zij op basis van artikel 2.17 van de Wet IB 2001 ervoor kiezen de rest van het jaar toch als partners te worden aangemerkt.
De belastingplichtigen moeten hier beiden voor kiezen als zij de voorlopige teruggaaf aanvragen of aangifte doen.

Als zij kiezen voor partnerschap kunnen ze inkomensbestanddelen aan elkaar toerekenen zoals staat beschreven in dit artikel. Als partners hiervoor kiezen zijn zij niet voor het hele jaar fiscaal partner, maar worden zij alleen voor de toerekening van bepaalde inkomensbestanddelen zo behandeld (alsof zij fiscale partners zijn).

Echtscheidingsregeling

Bij een scheiding is er in de regel sprake van een blijver en een vertrekker. Voor de blijvende partner is de echtelijke woning een eigen woning op basis van artikel 3.111, lid 1 van de Wet IB 2001.
Voor de vertrekkende partner is mogelijk de echtscheidingsregeling van toepassing die is opgenomen in artikel 3.111, lid 4 van de Wet IB 2001.
De echtscheidingsregeling houdt in dat vanaf het moment dat de woning de vertrekker niet langer anders dan tijdelijk als hoofdverblijf ter beschikking staat, hij of zij de woning nog maximaal 24 maanden kan aanmerken als eigen woning.
In de praktijk wordt vaak uitgegaan van de uitschrijvingsdatum in de Basisregistratie Personen. Dit is onjuist. Er moet worden uitgegaan van de feitelijke vertrekdatum. Voorwaarde is wel dat de echtelijke woning voor de blijver ook een eigen woning is.

Na het verstrijken van de termijn van artikel 3.111, lid 4 van de Wet IB 2001 is de woning voor de vertrekker niet langer een eigen woning in box 1 (belastbaar inkomen uit werk en woning).