Afstempelen pensioen in eigen beheer

Achtergronden

Door onder meer de economische crisis, door tegenvallende beleggingsresultaten en de alsmaar stijgende levensverwachting zijn veel pensioenbeheerders (pensioenfondsen en ook BV’s met pensioenen in eigen beheer) in de problemen gekomen. Op de pensioendatum blijkt er onvoldoende geld in de pensioenvoorziening te zitten dan nodig is om de aangegane pensioenverplichtingen na te komen.

Hiervoor is nu een wettelijke regeling gekomen. In art. 19b lid 9 Wet LB staat dat er zonder fiscale gevolgen afstand gedaan mag worden van pensioen als de vermogenspositie van een pensioen-BV op de pensioeningangsdatum ontoereikend is om de aangegane pensioenverplichtingen na te komen. Dan mag er onder voorwaarden afgestempeld worden.

Strenge voorwaarden

De voorwaarden zijn streng. Afstempelen is pas mogelijk bij een lage dekkingsgraad én een onderdekking veroorzaakt door (reële) ondernemings- en/of beleggingsverliezen. Het tekort mag niet zijn ontstaan door opnames (in rekening-courant), winstuitdelingen of terugbetaling van aandelenkapitaal. Bovendien moeten alle betrokkenen zich akkoord verklaren met de afstempeling. Zijn er in dezelfde BV meerdere pensioenen ondergebracht, dan moeten alle pensioenen evenredig worden verlaagd.

Dekkingsgraad van 75% of lager

De dekkingsgraad moet op pensioeningangsdatum 75% of lager zijn. Deze dekkingsgraad wordt berekend door het totaal aan activa te delen door het totaal aan passiva (exclusief het eigen vermogen). Voor de pensioenverplichting geldt de fiscale waarde.

Stel dat het aan u toegezegde pensioen € 75.000 per jaar bedraagt. De activa van uw pensioen-bv bedragen € 450.000. De passiva zijn een pensioenverplichting van € 700.000 en € 50.000 aan crediteuren. De dekkingsgraad bedraagt nu 60% (€ 450.000 / € 750.000 x 100%). Voldoet u aan de voorwaarden, dan mag u op de pensioeningangsdatum de pensioenaanspraken van uw bv eenmalig verminderen met 40%. De fiscale waarde van uw pensioenverplichting bedraagt dan € 420.000. Uw aangepaste pensioen is dan € 45.000.

Onderdekking door ondernemings- en/of beleggingsverliezen

De onderdekking moet veroorzaakt zijn door (reële) ondernemings- en/of beleggingsverliezen. Dat is in ieder geval niet zo als u in de zeven kalenderjaren voorafgaand aan uw pensioeningangsdatum bijvoorbeeld een dividenduitkering heeft ontvangen van de bv. Of als er aandelenkapitaal in die jaren is terugbetaald. Wel kan dan de waarde van de activa worden verhoogd met de terugbetaling of de uitkering vermeerderd met samengestelde interest. Is door deze correctie de dekkingsgraad toch niet hoger dan 75%, dan is afstempelen nog steeds mogelijk.

Vennootschapsbelasting voor de pensioen-bv

Door de afstempeling van de pensioenaanspraken valt er een deel vrij. Dat vrijgevallen deel behoort tot de belastbare winst en daarover moet vennootschapsbelasting worden betaald. Dit heeft geen gevolgen voor de verkrijgingsprijs van uw aanmerkelijk belang in de bv.

Schriftelijk akkoord

Alle betrokken partijen, waaronder uzelf en mogelijk ook uw partner als pensioengerechtigde, het bestuur, de werkgever en de betrokken aandeelhouders moeten schriftelijk akkoord zijn met de afstempeling van de pensioenaanspraken. Het is verstandig vooraf een verzoek in te dienen bij de belastinginspecteur om na te gaan of is voldaan aan alle voorwaarden.

Vermindering bij ingegane pensioenuitkeringen

Ontvangt u op 1 januari 2013 al pensioenuitkeringen vanuit uw pensioen-bv, dan mag u toch gebruikmaken van de mogelijkheid tot afstempelen. Uiteraard moet wel aan alle voorwaarden worden voldaan. Bovendien is deze mogelijkheid tijdelijk, namelijk tot en met 31 december 2015.